Yeme tutumumuzu etkileyen pek çok faktör vardır. (Genetik, çevre, hormonlar, iştah, medya, beden algısı vs.) Beslenme ihtiyacımız biyolojik bir ihtiyaç olmasının yanı sıra psikolojik açıdan da önemlidir. Günlük hayatta yaşadığımız duyguların yeme davranışımıza yön verdiği çeşitli araştırmalarla kanıtlanmıştır. Yaşadığımız öfke, stres, kaygı gibi duygulardan sonra rahatlama ihtiyacı hissederek çeşitli yiyeceklere yönelebilmekteyiz. İşte bu duygusal yeme davranışı olabilir. Duygusal yeme; açlık hissetmediğimiz zamanlarda yemek, bazen gizli gizli yemek, yedikten sonra sakinleşmek, olumsuz duygularımızın çok yoğun olduğu bir anda kısa zamanda çok yemek şeklinde kendini gösterebilir. Fizyolojik açlık bekleyebilirken duygusal açlık bekleyemez ve hemen giderilmesi gerekir.
Duygusal yeme gerçekleştirdiğimiz zamanlarda yediklerimiz pek de masum yiyecekler olmayabiliyor. Genellikle pizza, cips, çikolata, tatlı, bisküvi, hamur işleri, dondurma gibi atıştırmalıklara yöneliyoruz. Karbonhidrat ve yağ yönünden zengin besinlerin seratonin (mutluluk hormonu) salgıladığı biliniyor. Yani rahatlama hissedebilmek için içgüdüsel olarak bu tarz yiyeceklere yöneldiğimiz söyleniyor. Duygusal yeme beraberinde, kontrolsüz ve aşırı yemeyi de getirebileceği için sağlık sorunlarına ve yeme problemlerine de zemin hazırlayabilir. Bu sebeple kendimizin farkında olmak, dengeli beslenmek, hobiler edinmek, insanlarla iletişim halinde olmak ve kaliteli uyku oldukça önemlidir.
Stresten tamamen arınmış bir hayat elbette ki düşünülemez. Hepimizin stres etkenleri de oldukça farklıdır. Fakat tıpkı bir telefonu şarj etmek gibi kendimizi de stres etkenlerinden uzaklaştırıp, sevdiğimiz aktivitelere ne kadar fazla yönelirsek ruhumuzu şarj etmiş oluruz. Karşılaşacağımız problemlere karşı daha dayanıklı olabiliriz. Gün içinde sadece kendiniz için hiç değilse 15 dakika ayırmak ve bu sürede sadece sevdiğiniz bir şeyi yapmak bile karşılaşılan problemlerle başa çıkma becerilerinizi arttırmaya yardımcı olabilir. Yoğun ve tempolu geçen hayatlarımızda sadece size ait olan bu 15 dakika bile öyle kıymetli ve işlevsel ki…
Psikolog Sibel Bora
